Zęby mleczne pełnią ważną rolę w prawidłowym rozwoju narządu żucia dziecka. Dlatego też, wbrew powszechnej opinii, należy poddawać je leczeniu, a także – jeśli to konieczne – ekstrakcji, czyli usunięciu, do której wskazania wymienione są w dalszej części artykułu.
Jeśli ząb zniszczony jest przez próchnicę na tyle, że nie jest możliwa jego odbudowa zachowawcza, powinno się go usunąć. Podobnie w przypadku nieudanego leczenia kanałowego lub też braku możliwości jego przeprowadzenia. Wynikające z próchnicy zmiany okołowierzchołkowe, typu ropień, to także często wskazanie do ekstrakcji mleczaka.
W przypadku występowania stłoczeń, ząb usuwany jest w celu korekty wady zgryzu. Są to względy ortodontyczne. Dodatkowo u niektórych dzieci występują tzw. zęby nadliczbowe – mówi się o nich, gdy u małego pacjenta występuje w sumie więcej niż 20 zębów. Wskazaniem do ich ekstrakcji jest jak wyżej, korekta wady zgryzu bądź jej prewencja. Jeśli u zęba nie występuje resorpcja korzenia bądź występuje ankyloza, czyli mówiąc dosłownie zrośnięcie zęba z kością, co utrudnia wyrzynanie się jego stałego następcy, powinien być usunięty – dzięki temu odblokowana jest droga dla normalnego wyrznięcia się zęba stałego.
Zęby które uległy urazowi mechanicznemu, w taki sposób, że nie ma możliwości ich odbudowy zachowawczej, to także wskazanie do ekstrakcji.
Należy oczywiście pamiętać, że ekstrakcja zęba to bardziej ostateczność, niż leczenie z wyboru. Zbyt wczesna utrata zębów mlecznych może prowadzić do zaburzeń rozwoju układu stomatognatycznego, co może znacznie upośledzać funkcję żucia, mowy, a nawet prowadzić do zaburzeń oddychania. Dlatego ważne jest holistyczne podejście do pacjenta oraz odpowiedni dobór leczenia.
Należy także pamiętać, że usunięcie zęba mlecznego w młodym wieku wymaga zabezpieczenia, aby na jego miejsce nie przesunęły się inne zęby. Wykonuje się wtedy utrzymywacze przestrzeni lub specjalne miniprotezki.
Bibliografia: Kompendium stomatologii wieku rozwojowego pod redakcją Doroty Olczak-Kowalczyk