Czas dzieciństwa to czas zabawy i próbowania różnych aktywności. Niestety niesie to ryzyko urazów, w tym uszkodzenia zębów i tkanek miękkich jamy ustnej. Uszkodzenia najczęściej dotyczą zębów przednich, zwłaszcza górnych siekaczy. Z badań wynika, że urazy występują częściej u chłopców, a ich liczba rośnie wraz z wiekiem dzieci.
W uzębieniu mlecznym najczęściej dochodzi do zwichnięć. Jest to uszkodzenie polegające na przemieszczeniu zęba, dlatego jest on nieprawidłowo ustawiony w kości. Zwichnięcie całkowite, które jest najbardziej zaawansowanym urazem to utrata całego zęba z buzi. W przypadku zębów stałych najpowszechniejsze są złamania korony zęba.
Pierwsza pomoc przy urazach zębów u dzieci
Gdy zdarzy się sytuacja urazowa najważniejsze to zachować spokój. Należy od razu szukać pomocy w gabinecie dentystycznym lub jeśli wypadek jest poważniejszy i obejmuje większy obszar to na pogotowiu. W urazach zębów bardzo ważny jest czas. Zwłoka w zgłoszeniu się do dentysty znacząco ogranicza szanse na zachowanie całego i zdrowego zęba. Istotne jest, aby zabrać do gabinetu wybity ząb lub jego odkruszony fragment. W wielu przypadkach ułamany kawałek zęba udaje się dopasować na miejsce i dokleić specjalnym preparatem. Taki złamany ząb należy odpowiednio zabezpieczyć na czas transportu do gabinetu. Zalecane jest włożyć go do pojemnika z solą fizjologiczną, mlekiem lub płynem do soczewek. Niekorzystne jest trzymanie zęba w wodzie lub na sucho np. w chusteczce.
Po każdym większym urazie, w którym dziecko uderzyło się lub upadło na zęby należy odbyć kontrolę. Nawet jeśli na pierwszy rzut oka wydaje się, że zęby zostały nieuszkodzone to nie wyklucza to całkowicie braku obrażeń. Może zdarzyć się złamanie korzenia lub kości. Dodatkowo przy urazach zębów mlecznych stomatolog dziecięcy musi ocenić czy nie nastąpiło uszkodzenie zawiązka stałego zęba, który znajduje się za korzeniem mleczaka w kości.
Po zgłoszeniu się na taką interwencyjną wizytę lekarz przeprowadza dokładny wywiad dotyczący okoliczności wypadku. Często konieczne jest wykonane zdjęcia RTG.
Zalecenia po urazach zębów
Zalecenia co do postępowania stomatolog dziecięcy wydaje indywidualnie do sytuacji. Często wskazana jest miękka, papkowata dieta, dokładna higiena i regularne wizyty kontrolne. Lekarz może zszynować uszkodzone zęby na jakiś czas (połączyć je ze sobą za pomocą specjalnego drucika), aby je ustabilizować w buzi.
Ochrona przed urazami
Nie każdemu wypadkowi jesteśmy w stanie zapobiec, ale można zmniejszyć ryzyko ich wystąpienia. Po narodzinach dziecka należy odpowiednio przygotować otoczenie malucha. Zalecane jest zabezpieczenie ostrych krawędzi mebli, schodów, używanie atestowanych fotelików czy nie pozwalanie dziecku na bieganie z przedmiotami w buzi jak łyżeczka czy lizak. Dodatkowo przy aktywnościach i zabawach konieczne jest używanie kasku oraz ochraniaczy na zęby w sportach kontaktowych.