Spis treści
Recesje dziąsłowe, czyli odsłonięcie korzenia zęba w miejscu, które powinno być pokryte przez dziąsło, to często występujący problem u naszych pacjentów. Osoby, które zgłaszają się do nas z recesjami dziąsłowymi odczuwają silny ból spowodowany nadwrażliwością na temperaturę i bodźce chemiczne (słodkie i kwaśne). Osoby te są bardzo często niezadowolenie z wyglądu swoich zębów.
Przyczyny odsłonięcia korzenia
Najczęstszymi przyczynami odsłonięcia korzenia zęba jest paradontoza, nieprawidłowe przyczepy wędzidełek, bruksizm, zaburzenia zwarcia, predyspozycje morfologiczno-anatomiczne i genetyczne. Jednakże bywa bardzo często i tak, że odsłonięcie korzenia zęba jest spowodowane nieprawidłowym sposobem szczotkowania zębów, uszkodzeniami mechanicznymi na skutek wad zgryzu oraz następstwem leczenia ortodontycznego, chirurgicznego i protetycznego.
Zabieg pokrycia recesji
Zabiegi pokrycia recesji z przeszczepem są najczęściej wybieraną metodą leczenia chirurgicznego recesji, ponieważ odbudowują brakujące tkanki dziąsła w najbardziej fizjologiczny sposób. Doprowadzają do zwiększenia objętości tkanek dziąsła w miejscu, gdzie wcześniej była recesja, dodatkowo zabezpieczając w ten sposób tkanki sąsiadujące z recesją dziąsłową przed urazami i powstaniem kolejnej recesji.
Podczas leczenia usuwamy przyczyny powstawania recesji dziąsłowych (leczenie przyczynowe), zapobiegając w ten sposób nawrotom recesji. Inaczej mówiąc, usuwamy czynniki, które mogą uszkadzać tkanki: kamień nazębny, wymieniamy szczoteczki, usuwamy ewentualne kolczyki z warg i języka, a także rozpoczynamy od przedstawienia odpowiedniej techniki szczotkowania zębów. W przypadku wady zgryzu należy rozpocząć leczenie ortodontyczne, a w przypadku leczenia protetycznego - skorygowanie zgryzu poprzedzamy badaniem według prof. Alberta Gerbera.
Powszechną formą leczenia recesji dziąsłowych są także wypełnienia stomatologiczne. Chociaż obecnie na rynku mamy wiele materiałów do wypełnień to głównie są to materiały sztuczne, które mogą dodatkowo podrażniać i powodować dalszą ucieczkę dziąseł.
Elementy wypełnienia wnikają w kanaliki cementu korzeniowego, bardzo utrudniając lub wręcz uniemożliwiając w późniejszym czasie, chirurgiczne pokrycie recesji dziąsłowych. Aby wykonać wypełnienie powiększamy recesję, tworząc tzw. kształt retencyjny, umożliwiający utrzymanie się wypełnienia. To powiększanie recesji zmniejsza ilość tkanek korzenia, a przez to osłabia ząb. Założony materiał ponadto drażni dziąsło i doprowadza do pogłębienia się recesji dziąsłowych. Tak więc metoda ta utrwala zaburzenia estetyki linii dziąseł, a nie rozwiązuje problemu. Z powyższych względów osobom z recesją dziąsłową nie rekomendujemy tej metody.
Polecamy natomiast chirurgiczne pokrycie recesji dziąsłowych, które nie tylko stanowi dodatkowe zasilenie, wzmocnienie tkanek dziąsła, ale także zapobiega kolejnym urazom, a przez to wydłuża czas obecności zębów w jamie ustnej.
Jest to w naszym Centrum powszechnie wykonywana procedura medyczna. Zalecamy ją przede wszystkim osobom, u których pogłębia się problem recesji.
W przypadku zębów szczególnie w odcinku przednim w żuchwie, gdzie są one pokryte samym dziąsłem (maską dziąsłową) wykonanie chirurgicznego pokrycia recesji dziąsłowych nie tylko przywraca estetykę i pełną funkcję, ale także osłania je i wzmacnia. Z reguły w tym odcinku zabieg ten poprzedzony jest zabiegiem pogłębienia przedsionka.
Częste pytania
Oto kilka najczęstszych pytań dotyczących recesji dziąsłowych
Główne objawy recesji dziąseł obejmują widoczne odsłonięcie korzeni zębów, nadmierną wrażliwość zębów, a także zmiany w wyglądzie dziąseł i uśmiechu. Kiedy dziąsła się cofają, korzenie zębów stają się bardziej widoczne, co może wpływać na estetykę uśmiechu. Nadmierna wrażliwość zębów jest częstym objawem recesji dziąseł, ponieważ odsłonięte korzenie mogą stawać się bardziej podatne na bodźce zewnętrzne, takie jak zimne lub gorące napoje lub potrawy.
Rozwój recesji dziąseł może być spowodowany przez szereg czynników. Jednym z głównych czynników jest nadmierne i agresywne szczotkowanie zębów, które może prowadzić do uszkodzenia dziąseł i stopniowego ich cofania się. Choroby przyzębia, takie jak zapalenie dziąseł, również są częstym źródłem recesji. Ponadto również czynniki genetyczne przyczyniają się do rozwoju recesji.
Odsłonięte korzenie zębów stają się bardziej podatne na rozwój próchnicy, ponieważ są pozbawione ochrony, którą zapewniały im dziąsła. Nadwrażliwość zębów, wynikająca z recesji, może powodować dyskomfort podczas spożywania gorących, zimnych, kwaśnych lub słodkich potraw lub napojów. Ponadto w wyniku cofania się dziąseł, może wystąpić utrata stabilności zębów, co może doprowadzić do utraty zębów.
Diagnostyka recesji dziąseł zazwyczaj wymaga przeprowadzenia dokładnego badania klinicznego przez doświadczonego periodontologa. Podczas badania lekarz periodontolog ocenia stan dziąseł, szukając oznak cofania się, odsłonięcia korzeni zębów, nadwrażliwości czy zmian w wyglądzie dziąseł. Dodatkowo może stosować różne techniki obrazowe, takie jak zdjęcia rentgenowskie, aby ocenić ewentualne ubytki w tkance kostnej czy inne schorzenia, które mogą wpływać na zdrowie dziąseł.
Leczenie recesji dziąsłowych może obejmować różnorodne metody w zależności od stopnia zaawansowania problemu. Procedury chirurgiczne, takie jak przeszczepy dziąseł, mogą być stosowane w celu przywrócenia utraconej tkanki dziąsłowej. Edukacja pacjenta w zakresie prawidłowej higieny jamy ustnej, w tym technik szczotkowania zębów, również jest kluczowym elementem leczenia recesji dziąsłowych. Regularne wizyty kontrolne u dentysty pozwalają monitorować postęp leczenia i w razie potrzeby dostosowywać odpowiedni plan leczenia.
Recesje dzielimy na cztery klasy, w zależności od możliwości całkowitego pokrycia;
- klasa I - recesje nie przekraczają linii śluzówkowo-dziąsłowej, przy których nie występują ubytki tkanek w przestrzeniach między zębowych
- klasa II - recesje sięgają lub przekraczają linię śluzówkowo-dziąsłową, bez ubytku tkanek w przestrzeniach między zębowych
- klasa III - recesje przekraczają linię śluzówkowo-dziąsłową, wraz z ubytkiem tkanek miękkich lub kości w przestrzeniach między zębowych
- klasa IV - recesje przekraczają linię śluzówkowo-dziąsłową, a dodatkowo powikłane są rozległym zniszczeniem tkanek
W przypadku klas I i II można spodziewać się całkowitego pokrycia recesji, w klasie III i IV jest możliwe tylko częściowe pokrycie recesji.
Kiedy recesja jest aktywna to znaczy pogłębia się należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem periodontologiem w celu omówienia zabiegu pokrycia recesji dziąsłowych. Zabieg ten ma na celu powstrzymanie procesu odsłaniania się korzeni. Drugim typem recesji jest recesję stabilna, którą można pozostawić do obserwacji i dalszej kontroli.
