Bardzo liczna grupa pacjentów, która wymaga wiedzy specjalistycznej z dziedziny periodontologii to pacjenci potrzebujący chirurgicznej plastyki dziąseł, zabiegów z estetyki biało-czerwonej. Problem ten jest o tyle istotny, że dla dużej części tych pacjentów nie wykonanie tych zabiegów prowadzi wprost do ruchomości, utraty zębów, a potem trudności w protezowaniu.

Dla pacjenta ważne są nie tylko korzyści zdrowotne wynikające z potencjalnego leczenia stomatologicznego lub uzupełnienia ubytków, ale również to, jak będzie wyglądał ich uśmiech po zabiegu. Nie chodzi tu tylko o biel zębów czy ich strukturę, ale także o to, jak pasują one do ogólnego wyglądu twarzy. Jednym z obszarów, na który należy zwrócić szczególną uwagę, jest właśnie tzw. estetyka "biało-czerwona".

Estetyka biało-czerwona, opisuje harmonijne współgranie dziąsła (czerwonego) z zębem (białym). Aby osiągnąć najlepszy wygląd estetyczny, ważne jest nie tylko posiadanie ładnych zębów, ale także zdrowych dziąseł, które są w naturalnej równowadze z zębami. Jeśli zęby wyglądają na zbyt krótkie lub zbyt długie, podczas uśmiechu widać zbyt dużo dziąseł ("gummy smile"). Jeśli zęby wyglądają na nienaturalnie długie z powodu zapalenia dziąseł (paradontoza), które powoduje odsłonięcie szyjek zębów, może to zepsuć ogólny wygląd.

Po dokładnym zbadaniu i zaplanowaniu, określane jest właściwe leczenie dla danego pacjenta, które jest szczegółowo wyjaśniane podczas osobistej konsultacji.

Zabiegi z zakresu estetyki biało-czerwonej, z których można skorzystać w naszej klinice

Co to są recesje dziąsłowe?

Częstym powodem, dla którego pacjenci zgłaszają się do dentysty są recesje dziąsłowe. Stanowią one narastający problem zdrowotny, ponieważ poza defektami natury estetycznej, powodują również zwiększenie dolegliwości na bodźce bólowe o różnych rodzajach.

Recesje dziąsłowe to każde odsłonięcie korzenia zęba w miejscu, gdzie powinno być pokryte przez dziąsło, a czasem gdy recesja jest głęboka - również odsłonięcie korzenia w miejscu, gdzie powinno być pokryte przez kość.

Recesje dziąsłowe stanowią defekt estetyczny (między sąsiednimi zębami i dziąsłem pojawiają się czarne trójkąty, które wcześniej były wypełnione brodawką dziąsła), a same zęby robią się wrażliwe na temperaturę, bodźce mechaniczne (np. szczotkowanie), chemiczne (np. kwaśne).

Pacjenci nazywają recesje dziąsłowe bardzo różnie:

  • parodontoza
  • ruchomość zębów
  • nadwrażliwość odsłoniętej szyjki zęba
  • zanik kości

Przyczyny recesji dziąsłowych

Recesje dziąsłowe mogą powstawać w przebiegu paradontozy (choroby przyzębia).

Innymi powodami są mechaniczne uszkodzenia dziąseł przez zbyt twarde szczotki, nieprawidłowa higiena i technika szczotkowania, na skutek wad zgryzu, defekty genetyczne.

Czynniki wpływające na recesję:

  • Niewłaściwy sposób szczotkowania zębów (np. poziome szorowanie z dużą siłą nacisku)
  • Nieprawidłowe przyczepy wędzidełek
  • Zaburzenia zwarcia oraz morfologiczno-anatomiczne predyspozycje (np. cienka blaszka wyrostka zębodołowego pokrywająca korzeń od przedsionka jamy ustnej)
  • Bruksizm
  • Efekt leczenia ortodontycznego
  • Długo utrzymujący się stan zapalny wokół szyjki zęba

Skutki recesji dziąsłowych

Recesja dziąsłowa odsłaniając korzeń zęba umożliwia rozwój próchnicy, w tym korzenia lub mechaniczne uszkodzenie korzenia, np. Na skutek nieprawidłowych technik szczotkowania.

Skutkami recesji dziąsłowych mogą być również nadwrażliwość na temperaturę i bodźce chemiczne (słodkie, kwaśne), czy optyczne pogorszenie estetyki dziąsłowej – jest to szczególnie uciążliwe, kiedy mamy uśmiech dziąsłowy „gummy smile” i poszarpaną linię dziąseł w wyniku recesji dziąsłowych.

Jak leczyć recesje dziąsłowe?

Jeżeli recesje dziąsłowe powstają w wyniku choroby przyzębia leczymy chorobę przyzębia – parodontozę, a w drugiej kolejności rozważamy metody leczenia recesji.

Wśród metod leczenia recesji dziąsłowych możemy wyróżnić chirurgiczne i niechirurgiczne.

Leczenie niechirurgiczne to leczenie metodami stomatologii zachowawczej, wykonanie wypełnienia. Zastosowanie tej metody utrwala zaburzenia estetyki linii dziąseł oraz elementy materiału do wykonywania wypełnień wchodzą w kanaliki cementu korzeniowego, bardzo utrudniając bądź uniemożliwiając w późniejszym czasie chirurgiczne pokrycie recesji przywracające pełną estetykę i funkcję zęba.

Wiele korzeni zębów, szczególnie w odcinku przednim w żuchwie, jest pokrytych samym dziąsłem tzw. Maską dziąsłową a nie kością i dziąsłem. Szczególnie dla tych zębów wykonanie zabiegu chirurgicznego pokrycia recesji nie tylko przywraca im estetykę i pełną funkcję, ale również bardzo je wzmacnia i osłania. Obecne teraz na rynku materiały do wypełnień są materiałami sztucznymi, ponadto drażnią dziąsło otaczające recesje, powodując w ten sposób dalszą ucieczkę tego zęba i powiększenie się recesji.

Aby założyć wypełnienia w recesję, często trzeba powiększyć wielkość tej recesji tworząc tzw. Kształt retencyjny, umożliwiający utrzymanie się wypełnienia. Dodatkowe wybieranie tkanek korzenia w celu stworzenia kształtu umożliwiającego utworzenie wypełnienia, powiększa recesję, zmniejsza ilość tkanek korzenia, przez co osłabia ząb.

Zabieg chirurgicznego pokrycia recesji stanowi dodatkowe zasilenie, wzmocnienie tkanek dziąsła, osłaniając te tkanki, zapobiegając kolejnym urazom i przez to wydłużają czas obecności tych zębów w jamie ustnej (zęby mają przywróconą pierwotną anatomię sprzed urazu). Chirurgiczne metody leczenia recesji dziąsłowej dzielimy na metody pokrycia recesji z przeszczepem podnabłonkowej tkanki z podniebienia oraz na zabiegi różnego rodzaju dokoronowego przesunięcia płata dziąsłowego bez przeszczepu. O wyborze metody leczenia chirurgicznego, czy jest to metoda z grupy zabiegów z przeszczepem, czy jest to metoda z grupy zabiegów leczenia recesji bez przeszczepu decyduje lekarz periodontolog podczas konsultacji.

Leczenie z przeszczepem

O wyborze metody leczenia chirurgicznego, czy jest to metoda z grupy zabiegów z przeszczepem, czy jest to metoda z grupy zabiegów leczenia recesji bez przeszczepu decyduje lekarz periodontolog podczas konsultacji.

Zabiegi pokrycia recesji z przeszczepem są najczęściej wybieraną metodą leczenia chirurgicznego recesji, ponieważ odbudowują brakujące tkanki dziąsła w najbardziej fizjologiczny sposób, stanowią dodatkowe zwiększenie objętości tkanek dziąsła w miejscu, gdzie wcześniej była recesja, dodatkowo zabezpieczając w ten sposób tkanki sąsiadujące z recesją dziąsłową przed urazami i powstaniem kolejnej recesji. Jest to najbardziej naturalna metoda odbudowy tkanek dziąsłowych i pokrywania recesji.

Leczenie należy rozpocząć od wyeliminowania czynników uszkadzających: usunięcia kamienia, pokazania odpowiedniej metody szczotkowania zębów, zmiany szczoteczki oraz usunięcia ewentualnych kolczyków z warg czy języka. W przypadku wady zgryzu trzeba rozpocząć leczenie ortodontyczne.

Typy recesji

Istnieją dodatkowo dwa typy recesji – stabilna i aktywna, czyli pogłębiająca się. U osób dorosłych, u których stwierdza się recesję aktywną, zaleca się leczenie chirurgiczne. U osób poniżej lat 14 tę decyzję dotyczącą zabiegu chirurgicznego należy odłożyć. W przypadku recesji stabilnej sytuacja jest trochę inna i u młodych pacjentów uzyskuje się lepsze wyniki pokrywania recesji. Leczenie niechirurgiczne to leczenie metodami stomatologii zachowawczej, wykonanie wypełnienia. Zastosowanie tej metody utrwala zaburzenia estetyki linii dziąseł oraz elementy materiału do wykonywania wypełnień wchodzą w kanaliki cementu korzeniowego, bardzo utrudniając bądź uniemożliwiając w późniejszym czasie chirurgiczne pokrycie recesji przywracające pełną estetykę i funkcję zęba.

Wiele korzeni zębów, szczególnie w odcinku przednim w żuchwie, jest pokrytych samym dziąsłem tzw. Maską dziąsłową a nie kością i dziąsłem. Szczególnie dla tych zębów wykonanie zabiegu chirurgicznego pokrycia recesji nie tylko przywraca im estetykę i pełną funkcję, ale również bardzo je wzmacnia i osłania. Obecne teraz na rynku materiały do wypełnień są materiałami sztucznymi, ponadto drażnią dziąsło otaczające recesje, powodując w ten sposób dalszą ucieczkę tego zęba i powiększenie się recesji.

Klasy recesji dziąsłowych

Recesje dzielimy na cztery klasy, w zależności od możliwości całkowitego pokrycia;

  • klasa I - recesje nie przekraczają linii śluzówkowo-dziąsłowej, przy których nie występują ubytki tkanek w przestrzeniach między zębowych
  • klasa II - recesje sięgają do lub przekraczają linię śluzówkowo-dziąsłową, bez ubytku tkanek w przestrzeniach między zębowych
  • klasa III - recesje przekraczają linię śluzówkowo-dziąsłową, wraz z ubytkiem tkanek miękkich lub kości w przestrzeniach między zębowych
  • klasa IV - recesje przekraczają linię śluzówkowo-dziąsłową, a dodatkowo powikłane są rozległym zniszczeniem tkanek

W przypadku klas I i II można spodziewać się całkowitego pokrycia recesji, w klasie III częściowego, natomiast w IV klasie rokowanie pokrycia częściowego nie jest stuprocentowo pewne.

Zachęcam do poszerzenia wiedzy na temat recesji: